اسکوپ نما سنگ پروانه و اسکوپ سرامیکی نام قطعات فلزی گالوانیزه است که از ریزش نمای سرامیک و سنگ جلوگیری می کند.
مصالح ساختمانی متخلخل مانند سنگ تراورتن با سوراخ هایی که در پشت آنها وجود دارد باعث درگیری مناسب ملات و این سنگ ها می شود و به خوبی روی دیوار چسبیده و ثابت می شود.
از طرفی مصالح و سنگ هایی که در سطح خود هیچ گونه تخلخل و سوراخی ندارند (مانند سنگ های گرانیت)، پس از مدتی در اثر تابش نور خورشید، نفوذ آب باران و یا شرایط دیگر، شل شده و از دیوار می ریزند.
علاوه بر این که ظاهر دیوار را خراب می کند، می تواند جان عابران را نیز به خطر بیاندازد.
بهترین و مطمئن ترین راه حل برای جلوگیری از این فرآیند، اسکوپ زدن این سنگ ها است که طبق نشریه 714 باید هر 0.2 متر مربع از نما را مهار کرد.
برای جلوگیری از سست شدن و ریزش سنگ های نصب شده بر روی دیوار و همچنین پایداری آنها در هنگام زلزله از مهار مناسب برای رفع آنها استفاده می شود.
روش های مختلفی برای اسکوپ سنگ وجود دارد. برای اسکوپ سنگ شما می‌توانید شیارهایی با توجه به قسمت پشتی سنگ ایجاد کنید. این شیارها باعث می‌شوند تا شکل متفاوتی به خود بگیرند.
به عنوان مثال: در شیوه اسکوپ پروانه‌ای این شیارها دارای زاویه 45 درجه هستند. بعد از ایجاد کردن این نوع شیارها ابزارهای مورد نظر در این شیارها قرار می‌گیرند.
برای چسباندن این ابزارها به پشت سنگ از چسب‌های مخصوص استفاده میشود. بعد از نصب ابزار در پشت سنگ بایستی ملات را بر روی سنگ و ابزار ریخت تا سنگ مورد نظر به خوبی بچسبد.
• روش لقمه گذاری
• روش اسکوپ با سیم مفتول
• اسکوپ سنگ به روش دو پایه
• اسکوپ سه پایه
• اسکوپ پروانه
• اسکوپ سنگ به روش Z
• اسکوپ با استفاده از پیچ و رولپلاک
روش لقمه گذاری یکی از رایج‌ترین روش‌های اسکوپ کردن یا به اصطلاح محکم‌کردن سنگ در نمای ساختمان است. اما باید بخاطر داشت که اگر چه این روش ارزان، سریع و راحت است اما امنیت لازم را ندارد و افراد بسیار کمی از این روش استفاده می‌کند.
در روش لقمه گذاری پشت سنگ برش داده می شود و سپس چند تکه سنگ مستطیل شکل را با استفاده از چسب مخصوص به پشت سنگ، در قسمتی که برش خورده است، می‌چسبانند و فضای مابین سنگ و دیوار را با ملات سیمان و ماسه پر می‌کنند تا اتصال بین سنگ و دیوار محکم شود.
اسکوپ سه پایه یکی از روش های رایج اسکوپ سنگ نما است. در روش اسکوپ سه پایه، اسکوپها از قطعات استیل تشکیل شده‌اند که به صورت عمودی به پشت سنگ نصب می‌شوند تا دوغاب به سایر قسمت‌های پایینی نفوذ کند؛ لذا تفاوت اسکوپ سه پایه با اسکوپ دو پایه در تعداد پایه‌ها همچنین در نحوه نصب پایه سوم است.
در روش اسکوپ سه پایه برای نصب پایه سوم باید توسط ابزار مخصوص یک شیار در سنگ به وجود آورید و بعد از چسباندن در آن پایه سوم را در شیار قرار دهید. سپس باید زمان بگذارید تا چسب خشک شود سپس اقدام به نصب سنگ نما کنید.
اسکوپ سنگ دو پایه از جنس استیل طراحی و تولید می شود و دارای دو پایه کوچک در طرفین می باشد.
اسکوپ سنگ دو پایه توسط چسب مایع به پشت سنگ چسبانده می شود بصورتی که پایه های آن بصورت عمودی قرار گیرند تا مانع از نفوذ دوغاب به بخش های زیرین اسکوپ شوند.
ابتدا کناره های سنگ یا سرامیک را به فاصله 20 تا 30 سانتیمتر از یکدیگر فاصله دهید و با ابزار دو شیار زن یا فرز دستی، دو شیار در زاویه 45 درجه نسبت به یکدیگر با فاصله دقیق 3 سانتیمتر ایجاد می کنید.
سپس اسکوپ را در لبه های سنگ یا سرامیک نصب کنید بهتر است برای جلوگیری از افتادن سنگ قسمت زیرین سنگ یا سرامیک با چسب نصب شود. استفاده نکردن از اسکوپ بخصوص در مواردی که ملات بصورت دوغابی پشت سنگ یا سرامیک اجرا می شود باعث جداشدن سنگ از ملات و صدمات جانی و مالی فراوان می شود.
اسکوپ پروانه‌ای به دلیل سرعت اجرای سریع یکی از محبوب ترین روش‌های مقاوم سازی سنگ نما است، زیرا سرعت اجرای بالایی دارد. این نوع اسکوپ از روش‌های مهار پیش ساخته محسوب میشود که برای نصب آنها به شیارهایی با زاویه ۴۵ درجه در پشت نمای سنگی نیاز است.
سپس شیارها تمیز شده و با چسب سنگ پر می‌شوند تا اسکوپها درون آنها قرار بگیرند. اجرای اسکوپ پروانه‌ای بدون چسب سنگ ممکن است باعث خسارت جانی و مالی شود. زیرا اغلب سنگ‌نماها ضخامت کمی دارند و شیار کم‌عمقی در پشت آنها ایجاد شده است، از همین‌رو برای استحکام و اجرای اسکوپ وجود چسب سنگ ضروری خواهد بود.
اسکوپ Z نیز یکی از پرکاربردترین روش ها است که قطعه ای فلزی مانند حرف Z است که باید در پشت سنگ نما نصب شود.
برای نصب آن مانند اکثر روش ها نیازبه ایجاد شیاری در سنگ دارید و پس از قرار دادن و چسباندن اسکوپ در شیار اقدام به نصب سنگ نما روی سطح ساختمان کنید.
بهترین روش برای ایجاد شیار بر روی تمام سنگ استفاده از دستگاه فرز است. این دستگاه بدون هیچ اسیبی میتواند در تمام سنگ ها شیار ایجاد کند.
دستگاه های فرز دارای تیغه بسیار نازکی هستند که موجب عدم آسیب به سنگ میشود.
ابتدا شیارهایی پشت سنگ را با فرز برشی در زاویه 45 درجه به سمت بالا پشت سنگ یا سرامیک ایجاد می کنید. سپس لبه برجسته اسکوپ را با فشار داخل شیار وارد می کنید، فاصله اسکوپها از یکدیگر بسته به شکل سنگ و سرامیک میتواند تا 30 سانتیمتر باشد.
این روش یعنی اسکوپ سنگ نما با مفتول یا اسکوپ سنگ نما با سیم یکی از بهترین و محکم ترین روش های اسکوپ نما است.
در روش اسکوپ سنگ نما با مفتول ، شیارهایی با کمک دستگاه فرز در دو طرف هر کدام از سنگ ها ایجاد شده و مفتول ها به صورت ضربدری پشت هر سنگ قرار می گیرد. بنابراین اتصال سنگ ها با ملات دیوار بسیار قوی بوده و دوام و ماندگاری زیادی نیز خواهد داشت.
مفتول های مورد استفاده در اسکوپ سنگ نما با سیم با پوشش گالوانیزه پوشانده می شوند تا دچار زنگ زدگی و پوسیدگی نشوند و عمر بیشتری داشته باشند.
روش پیچ و رولپلاک یکی دیگر از شیوه‌های اسکوپ سنگ نما در ساختمان است که در آن از پیچ و مهره برای اتصال سنگ‌ها استفاده می‌کنند.
برای استفاده از این روش ابتدا نقشه و محاسبات لازم برای نصب سنگ‌های نما را تهیه می‌کنند. سپس محل نصب هر سنگ با توجه به نقشه مشخص و پس از آن، مهره‌های پیچ و مهره در محل مورد نظر در دیوار نصب می‌شوند.
در سنگ‌های نما با استفاده از یک دستگاه مخصوص، پیچ و رولپلاک بر روی مهره‌های پیچ و مهره قرار می‌گیرد و در نهایت پیچ‌های مهره را می‌بندند. در این روش، اپراتور، پیچ‌های مهره را به صورت افقی در سنگ نما و در محل مخصوصی قرار می‌دهد. پس از بستن پیچ‌ها، سنگ نما به دیوار متصل است.
روش پیچ و رولپلاک یکی از سریع ترین و ارزان ترین روش های نصب سنگ نماست. این روش به‌دلیل سهولت و سرعت نصب و هزینه کم، در برخی بناهای کوچک و ساختمان‌هایی که طول عمر کوتاهی دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هنگام استفاده از اسکوپ سنگ نما باید موارد زیادی را در نظر بگیرید تا این فرآیند در نهایت امنیت، دقت و زیبایی انجام شود. در ادامه به برخی از نکات و ضوابط استفاده از اسکوپ سنگ نما اشاره می‌کنیم.
اگر قصد اسکوپ کردن دیوار آجری را داشته باشید باید مدت زمانی از ساخت دیوار گذشته باشد و سپس اسکوپ کردن سنگ را انجام دهید. در غیر این صورت، دیوار نشست می‌کند و تخریب میشود.
برای ساختمان‌های فلزی یا بتنی می‌توانید هنگام اجرای کار، اسکوپ کردن سنگ را نیز انجام دهید و سعی کنید از قلاب‌های فلزی یا برنجی ضد زنگ برای این کار استفاده کنید.
معمولاً هنگام استفاده از اسکوپ سنگ نما باید از ملات سیمان، ماسه یا دوغاب استفاده شود. اگر قصد استفاده از ماسه برای ملات پشت سنگ را دارید باید توجه داشته باشید که ماسه نباید خاک دار باشد.
هنگام استفاده از دوغاب باید به دما توجه داشته باشید که در دمای زیر 4 درجه سانتی‌گراد از آن استفاده نکنید.
حتما سعی کنید پشت سنگ نما را از انواع کثیفی ها تمیز کنید تا سنگ و ملات به خوبی بچسبد.
همچنین زیرسازی‌های سنگ نما باید به درستی انجام شود.
اسکوپ سنگ مزایای زیادی دارد که باعث میشود اصولاً افراد از آن استفاده کنند. این مزایا عبارتند از:
1.جنس اسکوپ از چیست؟
پاسخ: اسکوپ های سنگ و سرامیک باید از ورق گالوانیزه با ضمانت بالای سازه میلیمتر استفاده شود.
2. فاصله اسکوپ ها از یکدیگر باید چه اندازه ای باشد؟
پاسخ : حدود 20 تا 30 سامتیمتر از هم قرار گیرند.
3. کدام اسکوپ برای اجرای سنگ نما مناسب تر است ؟
پاسخ: قطعا اسکوپ پروانه ای با توجه به درگیری فراوان با ملات در زاویه های مختلف از ایمنی بیشتری برخوردار است.
4. آیا برای تمامی مصالح ساختمانی مانند انواع سنگ‌ها، کاشی و دیگر موارد به یک روش اسکوپ انجام میشود؟
خیر، روش اسکوپ کردن برای هر مصالح ساختمانی مانند انواع سنگ و حتی کاش کاملا متفاوت است و لازم است با توجه به نوع و جنس مصالح ساختمانی و محل نصب، روش متناسب با آن به کار گرفته شود.
