کاشی کاری هنری دیرینه و با اصالت است که از دیرباز برای تزئین و پوشش سطوح مختلف در معماری و بناها به کار می رفته است. این هنر شامل چیدن و چسباندن قطعات کوچک و صاف به نام کاشی بر روی سطوح مختلف مانند دیوار، کف، سقف و… میشود.
کاشیکاری، هنری دیرینه و جهانی است که قدمت آن به هزاران سال پیش باز میگردد. شواهد نشان میدهد که اولین استفاده از کاشی در بین النهرین باستان، حدود 4000 سال قبل از میلاد بوده است. در آن زمان، از کاشیهای ساده و بدون لعاب برای تزئین معابد و بناهای مذهبی استفاده میشد.
عصر باستان: در مصر باستان، از کاشیهای لعابدار برای تزئین اهرام و مقبرهها استفاده میشد. در یونان و روم باستان نیز از کاشیهای موزاییک برای تزئین حمامها و کف بناها استفاده میشد.
قرون وسطی: در قرون وسطی، هنر کاشیکاری در امپراتوری بیزانس به اوج شکوفایی خود رسید. در این دوره، از کاشیهای لعابدار و نقاشی شده برای تزئین کلیساها و دیگر بناهای مذهبی استفاده میشد.
دوران اسلامی: با ظهور اسلام، هنر کاشیکاری تحولات چشمگیری پیدا کرد و به سراسر جهان اسلام گسترش یافت. در این دوره، از کاشیهای لعابدار و رنگین برای تزئین مساجد، مدارس، کاخها و دیگر بناها استفاده میشد.
عصر رنسانس: در عصر رنسانس، هنر کاشیکاری در اروپا رواج پیدا کرد. در این دوره، از کاشیهای نقاشی شده برای تزئین کاخها و بناهای اشرافی استفاده میشد.
عصر حاضر: در عصر حاضر، هنر کاشیکاری با استفاده از تکنولوژیهای جدید و مواد نوین به تکامل خود ادامه داده است. امروزه از کاشی در انواع مختلف و برای کاربردهای مختلف استفاده میشود.
اختراع لعاب: اختراع لعاب در حدود 3000 سال قبل از میلاد، تحولی عظیم در هنر کاشیکاری ایجاد کرد. لعاب به کاشیها استحکام و زیبایی بیشتری میبخشید و آنها را در برابر رطوبت و گرما مقاوم میکرد.
کاشیهای هفترنگ: در قرن 15 میلادی، در ایران نوع جدیدی از کاشی به نام کاشی هفترنگ ابداع شد. این نوع کاشی از هفت رنگ اصلی تشکیل شده بود و برای نقاشی روی کاشیها استفاده میشد.
کاشیهای صنعتی: در قرن 19 میلادی، با ظهور انقلاب صنعتی، تولید کاشی به صورت صنعتی آغاز شد. این امر باعث شد تا کاشی به کالایی ارزانتر و در دسترستر تبدیل شود.
در ادامه، به برخی از مشهورترین نمونههای کاشیکاری در جهان اشاره میکنیم:
مسجد شیخ لطفالله در اصفهان: این مسجد با کاشیهای هفترنگ و معرق تزئین شده و یکی از شاهکارهای هنر کاشیکاری ایرانی به حساب میآید.
کاخ الحمرا در اسپانیا: این کاخ با کاشیهای معرق و مقرنس تزئین شده و یکی از زیباترین بناهای اسلامی در جهان است.
مسجد ایاصوفیه در استانبول: این مسجد با کاشیهای موزاییک و نقاشی شده تزئین شده و یکی از مهمترین بناهای تاریخی در جهان است.
کاشی کاری ایرانی، هنری دیرینه و اصیل است که از دیرباز در معماری و تزئین بناها به کار رفته است. این هنر با استفاده از کاشی های لعاب دار و رنگین، نقوش و طرح های بدیع و چشم نوازی خلق می کند که جلوه ای خاص و منحصر به فرد به بناها می بخشد.
تاریخچه کاشیکاری ایرانی به دوران باستان و پیش از اسلام باز میگردد. در آن زمان، از کاشیهای ساده و بدون لعاب برای تزئین بناها استفاده میشد. با ورود اسلام به ایران، هنر کاشیکاری تحولات چشمگیری پیدا کرد و نقوش و طرحهای اسلامی و اسلیمی به آن اضافه شد. در دوره سلجوقیان، هنر کاشیکاری به اوج شکوفایی خود رسید و استفاده از کاشیهای لعابدار و رنگین در بناها رواج یافت. در دوره صفویان نیز این هنر با ظرافت و زیبایی هر چه بیشتر به کار گرفته شد و شاهکارهای بینظیری مانند مسجد شیخ لطفالله و مسجد شاه در اصفهان خلق شد.
کاشی کاری در مساجد و اماکن مذهبی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. استفاده از کاشی های معرق و هفت رنگ در تزئین محراب، گنبد، مناره و دیگر بخش های مسجد، جلوه ای معنوی و روحانی به این اماکن می بخشد.
کاشی کاری در تزئین مقبره ها و آرامگاه ها نیز به کار می رود. نقوش و طرح های اسلیمی، هندسی و آیات قرآنی، از جمله نقوش رایج در کاشی کاری مقبره ها هستند.
در دوران پادشاهی، کاشی کاری در تزئین کاخ ها و بناهای حکومتی نیز به کار می رفت. نقوش و طرح های شاهانه، شکار، گل و بوته و … از جمله نقوش رایج در کاشی کاری کاخ ها هستند.
در گذشته، از کاشی کاری در تزئین خانه ها نیز استفاده می شد. استفاده از کاشی در حوض خانه، حمام، سردر و دیگر بخش های خانه، جلوه ای زیبا و دلنشین به آن می بخشید.
این نوع کاشی کاری از رایجترین انواع کاشیکاری در ایران است که در آن از هفت رنگ اصلی (لاجوردی، فیروزهای، سفید، سیاه، قهوهای، زرد و سبز) استفاده میشود.
در این نوع کاشی کاری، قطعات کاشی با طرحهای مختلف بریده شده و سپس در کنار هم چیده میشوند تا یک طرح کلی را تشکیل دهند.
این نوع کاشی کاری از کنار هم قرار گرفتن قطعات کاشی به شکل هندسی و بدون استفاده از هرگونه چسب یا ملات انجام میشود.
در این نوع کاشی کاری از نقوش هندسی پیچیده و گرههای مختلف استفاده میشود.
کاشی کاری یکی از بهترین روشها برای تزئین دیوارهای داخلی و خارجی ساختمانها است. این هنر میتواند به زیبایی و جذابیت هر فضایی بیفزاید.
کاشی کاری یکی از گزینههای مناسب برای پوشش کف است. کاشی ها به دلیل مقاومت بالا در برابر رطوبت و سایش، برای استفاده در مکانهایی مانند حمام، آشپزخانه و سرویس بهداشتی مناسب هستند.
کاشی کاری میتواند برای تزئین سقف نیز استفاده شود. استفاده از کاشی در سقف میتواند به ایجاد فضایی خاص و چشمگیر کمک کند.
از کاشی میتوان برای ساخت اشیاء تزئینی مانند گلدان، مجسمه و تابلو نیز استفاده کرد.
کاشی کاری یکی از بهترین روشها برای تزئین دیوارها، کف و سقف است. تنوع طرح و رنگ کاشیها به شما امکان میدهد تا با توجه به سلیقه خود، فضایی زیبا و جذاب خلق کنید. کاشیکاری میتواند به هر فضایی، چه داخلی و چه خارجی، زیبایی و ظرافت ببخشد.
کاشی ها از مواد مقاوم مانند سرامیک و سنگ ساخته می شوند. این مصالح در برابر رطوبت، سایش، مواد شیمیایی و ضربه از مقاومت بالایی برخوردارند. به همین دلیل، کاشی کاری برای استفاده در مکانهای پرتردد و پرکاربرد مانند آشپزخانه، حمام، سرویس بهداشتی و… مناسب است.
سطح کاشیها صاف و غیرقابل نفوذ است. به همین دلیل، به راحتی تمیز میشوند و می توان از آنها در مکانهایی که نیاز به نظافت مداوم دارند استفاده کرد. کاشی کاری به دلیل عدم جذب آلودگی و جرم، از نظر بهداشتی نیز انتخابی ایدهآل است.
کاشیها به دلیل سطح صاف و غیرقابل نفوذ، محلی برای رشد میکروبها و قارچها نیستند. به همین دلیل، استفاده از آنها در مکانهایی که بهداشت از اهمیت بالایی برخوردار است مانند بیمارستانها، رستورانها و… توصیه میشود.
کاشیها از نفوذ رطوبت به سطوح زیرین خود جلوگیری میکنند. به همین دلیل، استفاده از آنها در مکانهای مرطوب مانند حمام، سرویس بهداشتی و آشپزخانه ضروری است. کاشی کاری میتواند از سطوح در برابر آسیبهای ناشی از رطوبت محافظت کند.
پیشنهاد مطالعه : در صورت تمایل مقاله فروشگاه های کاشی و سرامیک و پاک کردن لکه کاشی را مطالعه فرمایید.
کاشیها می توانند تا حدی از نفوذ صدا به داخل و خارج محیط جلوگیری کنند. به همین دلیل، استفاده از آنها در مکانهایی که نیاز به آرامش و سکوت است مانند اتاق خواب و کتابخانه میتواند مفید باشد.
صنعت کاشیکاری از جمله صنایع اشتغالزا است که میتواند فرصتهای شغلی متعددی را برای افراد ایجاد کند.
کاشی کاری یکی از هنرهای اصیل ایرانی است که قدمتی دیرینه دارد. استفاده از کاشی کاری در بناها و معماری میتواند به حفظ و احیای این هنر و فرهنگ غنی کمک کند.
از کاشی کاری میتوان در بخش های مختلف ساختمان مانند دیوارها، کف، سقف، نمای خارجی و… استفاده کرد. همچنین، از کاشی کاری برای ساخت اشیاء تزئینی مانند گلدان، مجسمه و تابلو نیز میتوان استفاده کرد.
کاشیکاری به دلیل مزایایی مانند مقاومت بالا، عمر طولانی و نظافت آسان، در درازمدت میتواند مقرون به صرفه باشد.
با توجه به موارد ذکر شده، کاشی کاری هنری ارزشمند و کاربردی است که مزایای متعددی برای انسان و محیط زیست به ارمغان میآورد.
علاوه بر موارد ذکر شده، کاشیکاری فواید دیگری نیز دارد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کاشیها در برابر اشعه UV خورشید مقاوم هستند و رنگ آنها به مرور زمان تغییر نمیکند.
در مجموع، کاشیکاری هنری زیبا، کاربردی و با مزایای متعدد است که استفاده از آن در معماری و بناها از اهمیت بالایی برخوردار است.
برای انتخاب کاشی مناسب برای کف، باید به موارد زیر توجه کرد:
مکان مورد استفاده: کاشی های کف باید از مقاومت بالایی در برابر سایش و ضربه برخوردار باشند. برای مکانهای پرتردد مانند آشپزخانه و حمام، بهتر است از کاشیهای سرامیکی یا پرسلانی استفاده کنید.
اندازه کاشی: کاشیهای بزرگتر برای فضاهای بزرگتر مناسبتر هستند.
رنگ و طرح: رنگ و طرح کاشیها باید با دکوراسیون کلی فضا همخوانی داشته باشد.
برای انتخاب کاشی مناسب برای دیوار، باید به موارد زیر توجه کرد:
مکان مورد استفاده: کاشیهای دیوار باید از مقاومت بالایی در برابر رطوبت برخوردار باشند. برای حمام و سرویس بهداشتی، بهتر است از کاشیهای لعابدار استفاده کنید.
اندازه کاشی: کاشیهای کوچکتر برای فضاهای کوچکتر مناسبتر هستند.
رنگ و طرح: رنگ و طرح کاشیها باید با دکوراسیون کلی فضا همخوانی داشته باشد.
برای تمیز کردن کاشیها، میتوانید از مواد شوینده ملایم و آب استفاده کنید. همچنین، میتوانید از بخارشوی برای تمیز کردن کاشیها استفاده کنید.
برای تعویض کاشیهای شکسته، باید مراحل زیر را انجام دهید:
کاشی شکسته را با چکش و قلم جدا کنید.
ملات زیر کاشی را با ماله تمیز کنید.
ملات جدید را روی سطح زیر کاشی بمالید.
کاشی جدید را در جای خود قرار دهید.
بندکشی بین کاشیها را انجام دهید.
هزینه کاشیکاری به عوامل مختلفی مانند نوع کاشی، ابعاد کاشی، دستمزد نصاب و… بستگی دارد.
سطح زیر کاشی باید صاف و هموار باشد.
ملات مناسب برای کاشیکاری انتخاب شود.
از بندکشی مناسب برای بین کاشیها استفاده شود.
بهترین زمان برای کاشی کاری زمانی است که هوا خشک و خنک باشد.
در برخی موارد میتوان کاشی را روی کاشی قبلی نصب کرد. اما این کار به مهارت و تجربه نیاز دارد.
کاشی کاری میتواند خطرناک باشد. به همین دلیل، باید از تجهیزات ایمنی مانند عینک و دستکش استفاده کرد.
